01 Mustafa Kemal Atatürk

1881 yılında Selanik’te doğdu. İlköğrenimini ve askerî öğrenci olarak orta öğreniminin bir kısmını Selanik’te yaptı. Manastır Askerî Lisesi’ni bitirdi. 1902 yılında Kara Harp Okulu’ndan, 1905 yılında Harp Akademisi’nden mezun oldu. Orduda çeşitli vazifeler aldı. 1913 yılında Sofya’da Ataşemiliter olarak bulundu.

Birinci Dünya Harbi sırasında, Çanakkale Muharebelerinde, Tümen Komutanı ve Anafartalar kahramanı olarak temayüz etti. 1916 yılından itibaren, Doğu ve Güney cephelerinde Kolordu ve Ordu Komutanlığı yaptı. Bitlis ve Muş’u düşman işgalinden kurtardı. Filistin ve Suriye cephelerinde görev aldı.

Mondros Mütarekesi’nden sonra Sevr Antlaşması hükümlerine dayanılarak ülkenin yabancılar tarafından işgali üzerine, 19 Mayıs 1919 tarihinde Samsun’a çıkarak Türk Millî Mücadelesi’ni başlattı. Amasya Genelgesi, Sivas ve Erzurum Kongreleri ile milletin istiklâli, ülkenin bütünlüğü ve bölünmezliğini ilân ederek bu mücadelenin esaslarını tespit etti.

Askerî görevlerinden istifa ederek 23 Nisan 1920 tarihinde Ankara’da Türkiye Büyük Millet Meclisi’ni topladı. Meclis Başkanı seçildi. 25 Nisan – 3 Mayıs 1920 tarihleri arasında Muvakkat Encümen Reisi, 3 Mayıs 1920 – 24 Ocak 1921 tarihleri arasında da I. İcra Vekilleri Heyeti Reisi (Başbakan) olarak görev yaptı.

5 Ağustos 1921 tarihinde Başkomutanlık görevini üstlenerek Anadolu’nun Yunan işgalinden kurtarılması için mücadeleye devam etti. Sakarya Meydan Savaşı’nı kazandı. 19 Eylül 1921 tarihinde Meclis tarafından kendisine Mareşal ve Gazi unvanı verildi.

26 Ağustos 1922 tarihinde işgalci Yunan kuvvetlerine karşı Büyük Taarruz’u başlattı. Beş gün sonra 30 Ağustos 1922 tarihinde de Başkomutanlık Meydan Savaşı’nı kazandı.

Anadolu’nun düşman işgalinden kurtulmasından sonra padişahlık ve halifelik kaldırıldı. Lozan Barış Konferansı’ndan sonra, 11 Ağustos 1923 tarihinde toplanan Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından yeniden Başkan olarak seçildi. 9 Eylül 1923 tarihinde kurduğu Cumhuriyet Halk Partisi’nin Genel Başkanlığı’na seçildi.

29 Ekim 1923’de Cumhuriyet’in ilân edildiği gün, Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk Cumhurbaşkanı oldu. Dört dönem üst üste seçildiği bu görevi sırasında, modern Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin temellerini sağlamlaştırdı ve Atatürk İnkılâbı olarak isimlendirilen büyük Türk İnkılâbını gerçekleştirdi. Dünya barışı ve bölgesel barışa önderlik etti. Esir ülkelerin istiklâl mücadelelerine örnek oldu.

10 Kasım 1938’de ölümüne kadar olduğu gibi, ölümünden sonra da bütün dünyada istiklâl için mücadelenin ve barışın sembolü oldu.

Başbakanı Olduğu Hükümetler ve Görev Zamanları

Muvakkat İcra Encümeni 25.04.1920 03.05.1920

1. İcra Vekilleri Heyeti 03.05.1920 24.01.1921


Yazdır   e-Posta

You have no rights to post comments